Τρίτη, Νοεμβρίου 19, 2024

Βιομηχανία: "Νάρκη" ανταγωνιστικότητας από τις τιμές ρεύματος - Από 47% έως 509% πιο ακριβή η ηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με την Ευρώπη

 

Σε νέο κύκλο ανόδου του κόστους ενέργειας, ήδη, βαδίζει η βιομηχανία, κάτι που όπως έχει επανειλημμένα αναδειχθεί από τους φορείς της υπονομεύει την ανταγωνιστικότητά της. Είναι χαρακτηριστικό, ότι με βάση το Δελτίο Εξελίξεων για τη Βιομηχανία για το Νοέμβριο του ΙΟΒΕ, ο κλάδος αντιμετωπίζει από το Σεπτέμβριο, σε ετήσια βάση, άνοδο του κόστους.

Όπως αναφέρεται η τιμή χονδρικής φορτίου βάσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο αυξήθηκε κατά 15% σε ετήσια βάση. Ωστόσο, με βάση το Δελτίο, τον Σεπτέμβριο η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα (120,29 €/MWh) μειώθηκε κατά 10% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, δηλαδή τον Αύγουστο, οπότε και είχε καταγραφεί, για δεύτερο μήνα, ένα “ράλι” ανόδου.  Το ενδιαφέρον σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα ήταν ότι οι οι τιμές βρέθηκαν σε υψηλότερα επίπεδα (από +47% έως +132%) από τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές αγορές (Μηνιαίες τιμές (day-ahead) από Nordpool για τις αγορές Αυστρίας, Βελγίου, Γερμανίας-Λουξεμβούργου, Γαλλίας και Ολλανδίας που συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ενέργειας ) και 509% υψηλότερη από την τιμή συστήματος Nordic (19,76 €/MWh).  Πάντως, τον Οκτώβριο η μέση τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών CO2 μειώθηκε κατά 3,2% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα και διαμορφώθηκε στα 63,17 €/tCΟ2 . 

Την ίδια ώρα τις τελευταίες μέρες συνεχίζει το ανοδικό σπιράλ στις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σε μία εβδομάδα (11-17 Νοεμβρίου) η μέση τιμή στη χονδρεμπορική αγορά της Ελλάδας ανέβηκε στα 183,01 ευρώ/μεγαβατώρα καταγράφοντας αύξηση 64,59% σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη και υψηλό 94 εβδομάδων.

Παρά την ανάπαυλα του Σαββατοκύριακου, από τη Δευτέρα 18/11 το σερί ανόδου συνεχίζεται. Έτσι χθες η τιμή στην Αγορά Επόμενης Μέρας ήταν στα 167,27 ευρώ μετά από μια υποχώρηση το Σαββατοκύριακο και βρίσκεται στα 183,29 ευρώ με τη μέγιστη τιμή να φτάνει το βράδυ στα 733 ευρώ. 

Ανησυχία

Στο φόντο αυτό είναι προφανές ότι η βιομηχανία ανησυχεί. Είναι ενδεικτικό ότι με βάση το Δελτίο του ΙΟΒΕ, που δεν έχει προλάβει να ενσωματώσει τα τελευταία δεδομένα, καταγράφεται μείωση προσδοκιών λόγω εξασθένισης των προβλέψεων στις παραγγελίες, τη ζήτηση και στην παραγωγής τους προσεχείς μήνες. Όπως αναφέρει ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία υποχώρησε τον Οκτώβριο στις 103,5 μονάδες (από 110,6 μον. ένα μήνα πριν), σε υψηλότερο επίπεδο από το αντίστοιχο περυσινό (96,5 μον.). 


Επίσης καταγράφεται, υποχώρηση για το θετικό ισοζύγιο προβλέψεων για την απασχόληση, αλλά και μείωση και για τον δείκτη προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες. Επίσης το ΙΟΒΕ καταγράφει και άνοδο, με θετικό πρόσημο το ισοζύγιο προβλέψεων για τις τιμές, κάτι που βέβαια θα επηρεάσει τις πληθωριστικές πιέσεις. 

Πάντως, οι γεωπολιτικές αναταράξεις φαίνεται να επηρεάζουν το εξωστρεφές τμήμα της εγχώριας βιομηχανίας και να προκαλούν αβεβαιότητες, παρά την έως τώρα γενικά θετική πορεία των εξαγωγών προϊόντων. 

Οι δείκτες

Στο μεταξύ με βάση το Δελτίο υπάρχει άνοδος της βιομηχανικής παραγωγής 2,4% τον Σεπτέμβριο σε σχέση με ένα έτος πριν, στην Ελλάδα, έναντι μείωσης 2,4% στην ΕΕ27. Επίσης επικρατούν μικτές τάσεις στους κλάδους της βιομηχανίας τον Σεπτέμβριο. Ειδικότερα, υπάρχει άνοδος για τη Μεταποίηση (5,2%) και τα Ορυχεία-Λατομεία (9,5%), αλλά υποχώρηση στο Ηλεκτρικό Ρεύμα (-8,9%). Σε κλάδους υψηλής σημασίας για την ελληνική οικονομία, άνοδος σημειώθηκε στα Βασικά Μέταλλα (14,1%) και τα Τρόφιμα (8,5%), αλλά υποχώρηση στα Φαρμακευτικά προϊόντα (-10,8%), 

Άνοδος για Brent και βιομηχανικά μέταλλα 

Παράλληλα καταγράφεται άνοδος της τιμής του Brent τον Οκτώβριο κατά 2,2%, στα $75,6/βαρέλι. Ενώ αύξηση για Αλουμίνιο (6,0%), Νικέλιο (4,3%) και Χαλκό (3,1%) τον Οκτώβριο. Σε σχέση με τα δεδομένα των μεταφορών υπάρχει μείωση στο ναύλο του ξηρού φορτίου τον Οκτώβριο σε ετήσια και μηνιαία βάση (-10,8% και -15,2%, αντίστοιχα). Παράλληλα, τον Οκτώβριο, παρά την ήπια κάμψη σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (-2,3%), οι ναύλοι για τα εμπορευματοκιβώτια παραμένουν σε διπλάσιο επίπεδο σε σχέση με το προηγούμενο έτος (+113,8%). 


Σήμα από τη βιομηχανία

Στο μεταξύ την ανάγκη μείωσης του κόστους ενέργειας για τις επιχειρήσεις βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης με τίτλο «Επαναβιομηχανοποίηση και Ενέργεια που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 8ης Οικονομικής Διάσκεψης της Ε.ΕΝ.Ε που πραγματοποιήθηκε, την Τετάρτη 13 Νοεμβρίου .


Στην εισαγωγική τοποθέτηση ο Ορέστης Ομράν, Δικηγόρος και Εταίρος της DLA Piper τόνισε ότι μεσοσταθμικά το κόστος της ενέργειας για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι 2-3 φορές υψηλότερο από χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία και αφορά όχι μόνο στις μεγάλες βιομηχανίες αλλά και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ο ίδιος σημείωσε ότι προκειμένου να μειωθεί το ενεργειακό κόστος είναι απαραίτητο να υπάρξει ενίσχυση των δικτύων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, αποσύνδεση των τιμών ενέργειας που πληρώνουν οι επιχειρήσεις από τη χονδρεμπορική αγορά- κυρίως λόγω του ολιγοπωλιακού χαρακτήρα της τελευταίας- και ενίσχυση του ανταγωνισμού στην παραγωγή ενέργειας. «Θα θέλαμε μία αγορά με μεγαλύτερη πρόσβαση στις Διμερείς Συμβάσεις Πώλησης (PPA), με μεγαλύτερη σύνδεση με τις αγορές της ΕΕ» είπε και «ένα χρηματιστήριο ενέργειας με εσωτερικό ανταγωνισμό σε χρηματοδοτικά ενεργειακά προϊόντα, που θα είναι πιο οικονομικά» κατέληξε.

Στο ζήτημα του ανταγωνισμού αναφέρθηκε ο Αθανάσιος Δαγούμας, Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας & Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), τονίζοντας ότι η Αρχή εισήγαγε τον Δεκέμβριο του 2021 τη δυνατότητα για το σύνολο των προμηθευτών να συνάπτουν διμερή συμβόλαια, «ώστε να μην υπάρχουν δομικές ασυμμετρίες στην αγορά». Όμως, όπως παραδέχθηκε, «το εργαλείο αυτό δεν αξιοποιήθηκε από τους προμηθευτές» ώστε να προσφέρονται  σταθερά τιμολόγια στις επιχειρήσεις. Ανακοίνωσε επίσης ότι από το χρηματιστήριο ενέργειας θα τεθεί σε λειτουργία η πλατφόρμα PPA που θα δίνει τη δυνατότητα για διμερείς συμβάσεις μεταξύ των επιχειρήσεων με τους παραγωγούς ΑΠΕ αλλά και με άλλα σχήματα όπως τα υβριδικά μοντέλα παραγωγής ενέργειας. «Οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν κουλτούρα επενδύσεων και διαχείρισης ρίσκου» είπε ο Α. Δαγούμας και δεν πρέπει να αναζητούν τα μοντέλα εγγυημένων τιμών. Σημείωσε επίσης ότι στην πλατφόρμα για τις PPA υπάρχουν εργαλεία που ενσωματώνουν στοιχεία του green pool. 

Ερωτώμενος από τη συντονίστρια της συζήτησης , δημοσιογράφο του Mononews.gr,  Μαρίνα Πρωτονοταρίου  για την green pool,  ο Α. Δαγούμας απάντησε ότι «είναι απόφαση της πολιτικής ηγεσίας, το θέμα βρίσκεται- εξ όσων γνωρίζω- στη γενική διεύθυνση ανταγωνισμού.»

«Δεν έχουμε βρει λύση στα προβλήματά μας και η βιομηχανία χρειάζεται στήριξη» τόνισε ο Αντώνης Κοντολέων, Πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ελλάδας, ΕΒΙΚΕΝ. Όπως εξήγησε ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει σήμερα η αγορά των PPA «περιέχει τεράστιο επιχειρηματικό ρίσκο» και προσέθεσε «εμείς δε συνιστούμε να γίνεται χρήση των PPA». Μίλησε ακόμα για «κανιβαλισμό» της αγοράς ενέργειας μετά την είσοδο των ΑΠΕ, καθώς οι τιμές πέφτουν όσο υπάρχει ηλιοφάνεια και αυξάνονται σημαντικά όταν πέφτει ο ήλιος. «Οι PPA με φωτοβολταϊκά δεν αποτελούν λύση για τη βιομηχανία» ξεκαθάρισε και προσέθεσε ότι «η βιομηχανία είναι εκτεθειμένη», ότι υπάρχουν «συνθήκες χειραγώγησης» της αγοράς ενέργειας καθώς οι παίκτες είναι λίγοι. 

Την ανάγκη να «μεγαλώσει η πίτα» της αγοράς ενέργειας με δίκτυα και διαδρόμους μεταφοράς ενέργειας επεσήμανε η Μαρία Γαβουνέλη, Καθηγήτρια και Γενική Διευθύντρια του ΕΛΙΑΜΕΠ.Όπως εξήγησε, θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη η παραγωγή ενέργειας εκτός Ευρώπης, σε χώρες με ήλιο και αέρα, οι οποίες θα μπορούν να διοχετεύουν αυτή την ενέργεια σε διαφορετικές χρονικές στιγμές από εκείνες κατά τις οποίες παράγονται ΑΠΕ στην Ελλάδα. Σημείωσε ωστόσο ότι «με τις γεωπολιτικές εξελίξεις, υπάρχει αγωνία για το αν θα μπορέσουμε να συνδέσουμε αυτά τα δίκτυα» αναφέροντας χαρακτηριστικά το πρόσφατο παράδειγμα του Great Sea Interconnector μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου.

Στη συζήτηση απηύθυνε χαιρετισμό ο Γιάννης Μανιάτης, Αντιπρόεδρος της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Γ. Μανιάτης εξέφρασε την εκτίμηση ότι στο μέλλον «τα πάντα θα γίνουν εξηλεκτρισμένα» και ανέφερε ότι το «το φιλόδοξο σχέδιο της Ελλάδας» για την πράσινη μετάβαση «δε στηρίζεται σε γερά θεμέλια». Ως παράδειγμα ανέφερε το μεγάλο αριθμό ανακαινίσεων ακινήτων που προβλέπει το ΕΣΕΚ, την ώρα που σήμερα στην πραγματικότητα ανακαινίζονται μόνο 29.000 σπίτια ετησίως. Σημείωσε επίσης ότι «η Ελλάδα είναι από τις πιο εξαρτημένες ενεργειακά χώρες της Ευρώπης», με το ποσοστό να φτάνει στο 76% την ώρα που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 62,5%. «Υπάρχει τεράστια ανάγκη για αναβάθμιση και επέκταση των δικτύων» είπε. Σε ότι αφορά στα offshore αιολικά πάρκα, χαρακτήρισε σωστή την έμφαση που δίνει η Ελλάδα σε αυτό τον τομέα, σημείωσε ωστόσο ότι «τα βαθιά νερά των ελληνικών θαλασσών σημαίνουν ότι τα offshore αιολικά πάρκα θα είναι πλέοντα (floating), άρα μεγαλύτερου κόστους και αυτό σημαίνει ότι ταρίφες που θα πληρώνει ο καταναλωτής θα είναι υψηλότερες.»

ΠΗΓΗ:www.energymag.gr

Αληγιζάκης (ελίν): Η παραβατικότητα στα καύσιμα, το ρίσκο της πράσινης μετάβασης

«Η μετάβαση σε ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον δεν είναι ένα ζήτημα που λύνεται με το πάτημα ενός διακόπτη», τόνισε χαρακτηριστικά ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ελινόιλ, Γιάννης Αληγιζάκης, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε με αφορμή τα 70 χρόνια πορείας της ελίν. Οι ριζικές αλλαγές που συνοδεύουν την πράσινη μετάβαση αναδιαμορφώνουν τις στρατηγικές των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τον κ. Αληγιζάκη η πλήρης μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα που θα βασίζεται αποκλειστικά στις ΑΠΕ απαιτεί χρόνο, προετοιμασία και προσεκτικό σχεδιασμό. «Παρά το γεγονός πως η μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων είναι αναπόφευκτη δεν μπορούμε να αγνοούμε την ανάγκη για ενεργειακή ασφάλεια, η οποία μπορεί να διασφαλιστεί μόνο μέσα από μια ισορροπημένη στρατηγική που θα διατηρεί, έστω και προσωρινά, τα ορυκτά καύσιμα ως μέρος της λύσης», ανέφερε.

Μια ανισοβαρής πράσινη μετάβαση είναι τόσο πολιτικά όσο και κοινωνικά μη βιώσιμη. Όπως σημείωσε ο κ. Αληγιζάκης, απαιτείται σταδιακή διείσδυση και μεθοδικότητα στην επιλογή επενδύσεων, ώστε να αποφευχθεί το «ποντάρισμα μεγάλων χρηματικών ποσών σε τεχνολογίες που δεν θα έχουν μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα». Πέραν όμως από τον ρεαλιστικό σχεδιασμό και τα εφικτά χρονοδιαγράμματα που πρέπει να συνοδεύουν τους φιλόδοξους πράσινους στόχους, υπογράμμισε την ανάγκη για μια ουσιαστική «εσωτερική αναδιάρθρωση». «Η ελληνική αγορά είναι μια βαθιά προβληματική αγορά, γεμάτη στρεβλώσεις», σχολίασε χαρακτηριστικά, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στα φαινόμενα παραβατικότητας που ταλανίζουν την αγορά καυσίμων.

Οι στρεβλώσεις της ελληνικής αγοράς και οι πειραγμένες αντλίες

Σε μια εποχή συνεχών γεωπολιτικών κρίσεων και αβεβαιότητας, η ελίν κατόρθωσε να εδραιωθεί ανάμεσα στους πέντε κορυφαίους εξαγωγικούς ομίλους της Ελλάδας. Και αυτό διότι όπως είπε ο κ. Αληγιζάκης «αν η εταιρεία δεν είχε την διεθνή δραστηριότητα θα αντιμετώπιζε πιθανότατα πρόβλημα βιωσιμότητας. Αν δεν επενδύσεις στην εξωστρέφεια, δεν μπορείς να έχεις μέλλον, δήλωσε. Και συμπλήρωσε λέγοντας πως εμείς κληθήκαμε να κάνουμε μία επιλογή: είτε να αποχωρήσουμε από την αγορά, είτε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις, όπως η παραβατικότητα στις αντλίες. Η πρώτη επιλογή δεν συμβαδίζει με τις αρχές μας, οπότε επικεντρωθήκαμε στη διεθνή αγορά, παρόλο που αυτό σήμαινε σημαντικές οικονομικές θυσίες».

Επισημαίνοντας τις δυσκολίες στις πρώτες προσπάθειες εξωστρέφειας, ανέφερε: «Το 2015 επιχειρήσαμε να δραστηριοποιηθούμε στις διεθνείς αγορές, αλλά μας αντιμετώπιζαν με επιφυλακτικότητα λόγω της ελληνικής μας ταυτότητας. Σήμερα, όμως, οι πωλήσεις μας στο εξωτερικό μας δίνουν τη δυνατότητα να καλύψουμε τις ζημίες από την εγχώρια αγορά». Τα στοιχεία των προηγούμενων ερευνών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου δείχνουν πως η παραβατικότητα των πρατηρίων καυσίμου έφτασε το 15% το 2016, το 20% το 2021, ενώ εκτινάχθηκε στο 27% το 2023. Πηγές της αγοράς αναφέρουν πως αυτή τη στιγμή επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι πανελλαδικά, οι παραποιημένες αντλίες καυσίμων, οι οποίες παραδίδουν στον πελάτη μικρότερη ποσότητα από αυτήν που έχει πληρώσει, ξεπερνούν το 30%. Το πρόβλημα δεν είναι απλώς οικονομικό, αλλά έχει ευρύτερες επιπτώσεις στην εικόνα της αγοράς και στην εμπιστοσύνη των καταναλωτών. «Η παραβατικότητα στις αντλίες αποτελεί ένα καίριο ζήτημα που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση και συντονισμένες δράσεις από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς», σημείωσε χαρακτηριστικά. Πάντως, αν δεν υπάρχει ένα λειτουργικό σύστημα εισροών – εκροών η παραβατικότητα δεν μπορεί να ελεγχθεί.

Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Γιάννης Αληγιζάκης εξέφρασε την πεποίθηση ότι η ελίν είναι προετοιμασμένη για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της επόμενης μέρας. Παράλληλα, τόνισε τη σημασία της επένδυσης στην τεχνογνωσία και την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού της, θεωρώντας το ανθρώπινο κεφάλαιο ως τον βασικό πυλώνα για τη μελλοντική ανάπτυξη.

Τα 70 χρόνια παρουσίας

Πάντως, το 2024 αποτελεί χρονιά-ορόσημο για την ελίν, καθώς ο Όμιλος συμπληρώνει 70 χρόνια παρουσίας στον κλάδο των καυσίμων. Παρά το ασταθές περιβάλλον και τις συνεχιζόμενες προκλήσεις, υπογράμμισε ότι η ελίν θα συνεχίσει να πρωταγωνιστεί στην ελληνική αγορά, παραμένοντας προσηλωμένη στις αξίες της ποιότητας, της βιωσιμότητας και της υπευθυνότητας που τη χαρακτηρίζουν διαχρονικά. «Η Ελινόιλ τοποθετείται σταδιακά στο νέο αυτό τοπίο», σημείωσε. Οι αλλαγές αυτές απαιτούν σημαντικούς χρηματοδοτικούς πόρους, εκτεταμένες επενδύσεις σε υποδομές και δίκτυα, καθώς και έναν προσεκτικά δομημένο δημοσιονομικό σχεδιασμό. «Δεν πρόκειται μόνο για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και για τη διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας. Οι κοινωνικές ανάγκες και οι πραγματικές δυνατότητες της αγοράς πρέπει να αποτελούν τον πυρήνα της στρατηγικής μας», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Η εταιρεία η οποία ιδρύθηκε το 1954 ως συνένωση μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνταν στον χώρο των καυσίμων και των εισαγωγών μαζούτ κατάφερε να εξελιχθεί σε έναν ολοκληρωμένο ενεργειακό όμιλο, χάρη στις στρατηγικές επιλογές της και την προσήλωσή της στις αξίες της», τόνισε ο κ. Αληγιζάκης. Η ελίν έχει εδραιώσει ισχυρή παρουσία στην ενεργειακή αγορά, επεκτείνοντας τις δραστηριότητές της πέρα από την παροχή καυσίμων και αναπτύσσοντας εξωστρέφεια με δραστηριότητες σε 45 χώρες και 5 ηπείρους, καθιστώντας την έναν ολοκληρωμένο ενεργειακό όμιλο. Ανταποκρινόμενη στην αυξανόμενη ζήτηση για οικονομικά αποδοτικές ενεργειακές λύσεις, ιδιαίτερα εν μέσω της συνεχιζόμενης παγκόσμιας κρίσης, η εταιρεία έχει εισέλθει δυναμικά στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Παράλληλα, επενδύει στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, με την ανάπτυξη τριών φωτοβολταϊκών πάρκων στον Ασπρόπυργο και τον Βόλο.

Στην Ελλάδα, το δίκτυο της ελίν αποτελείται από 580 πρατήρια καυσίμων, τα οποία μετατρέπονται σταδιακά σε ολοκληρωμένους ενεργειακούς σταθμούς με την προσθήκη φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων και σταθμών LNG-CNG, τόσο στην ηπειρωτική όσο και στη νησιωτική χώρα. Πρόσφατα, η εταιρεία προχώρησε σε στρατηγική συνεργασία με τη ΔΕΗ για την εγκατάσταση φορτιστών ΔΕΗ blue στα πρατήρια ελίν. Πλέον, δραστηριοποιείται στη διάθεση καυσίμων και λιπαντικών σε βιομηχανικές μονάδες και στον εφοδιασμό σκαφών αναψυχής. 

ΠΗΓΗ:www.energygame.gr

 

Δικαιώθηκε η Elpedison στις αγωγές που είχαν υποβάλλει καταναλωτικές οργανώσεις για την ρήτρα αναπροσαρμογής

 

Σε σημαντική δικαστική απόφαση (334/24) που εξεδόθη προ ημερών το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών δικαίωσε την Elpedison, η οποία εκπροσωπείτο από τη δικηγορική εταιρεία "Μεταξάς & Συνεργάτες”, στο πλαίσιο έγερσης αγωγών για τις ρήτρες αναπροσαρμογής που εμπεριείχαν συμβάσεις προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας της εταιρείας με καταναλωτές.  

Τις συλλογικές αγωγές είχε ασκήσει κατά της εταιρείας μεγάλος αριθμός καταναλωτικών οργανώσεων. 

Σύμφωνα με ανακοίνωση της δικηγορικής εταιρείας, η εκτενής δικαστική απόφαση έχει σημαντικές ευρύτερες προεκτάσεις που αφορούν το σύνολο της ενεργειακής αγοράς σε σχέση με το μείζον ζήτημα των ρητρών αναπροσαρμογής. Είχε προηγηθεί εκτενής γνωμοδότηση επί του θέματος του Καθηγητή κ. Α. Μεταξά προς τον ΕΣΠΕΝ, η οποία ανέλυε το σύνολο των νομικών και ρυθμιστικών παραμέτρων αυτού του θέματος από την σκοπιά του εθνικού και ευρωπαϊκού δικαίου.

ΠΗΓΗ:energypress.gr

Εγκαταλείπουν τις ΑΠΕ και επιστρέφουν στην... πεπατημένη οι ευρωπαϊκοί πετρελαϊκοί κολοσσοί - Γιατί ξεθωριάζει το «πράσινο όραμά» τους

 

Ήταν περίπου πέντε χρόνια πριν όταν η BP ξεκινούσε μία φιλόδοξη προσπάθεια να μετατραπεί από μια εταιρεία πετρελαίου σε μια επιχείρηση επικεντρωμένη στην ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Η Συμφωνία του Παρισιού, που υπογράφηκε το 2016, είχε δημιουργήσει μία πράσινη ευφορία, με τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, κάτι που δεν είχε αφήσει ανεπηρέαστη τη βιομηχανία των υδρογονανθράκων.

Τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Ο βρετανικός κολοσσός φαίνεται να εγκαταλείπει το πράσινο όραμά του και προσπαθεί να επιστρέψει στις ρίζες του ως μεγάλος παίκτης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Επιχειρεί να ξαναχτίσει το αναπτυξιακό του αφήγημα ώστε να αναζωογονήσει την τιμή της μετοχής του και να κατευνάσει τις ανησυχίες των επενδυτών για τα μελλοντικά κέρδη.

Στον ίδιο μήκος κύματος και οι ανταγωνιστές της ΒΡ, η Shell αλλά και η κρατικά ελεγχόμενη Equinor της Νορβηγίας , οι οποίες επίσης περιορίζουν τα σχέδια ενεργειακής μετάβασης που καθορίστηκαν νωρίτερα αυτή τη δεκαετία.

Οι καταλύτες της μεταστροφής

Και όπως υπογραμμίζει το Reuters, η αλλαγή κατεύθυνσης αντανακλά δύο σημαντικές εξελίξεις: αφενός το ενεργειακό σοκ από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και αφετέρου την πτώση της κερδοφορίας πολλών έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ιδιαίτερα των υπεράκτιων αιολικών, λόγω σπειροειδών δαπανών, ζητημάτων εφοδιαστικής αλυσίδας και τεχνικών προβλημάτων.

Ο διευθύνων σύμβουλος της BP, Murray Auchincloss, σχεδιάζει νέα ρίξει δισεκατομμύρια σε νέα projects πετρελαίου και φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων των αμερικανικών ακτών του Κόλπου και της Μέσης Ανατολής, στο πλαίσιο των προσπαθειών του να βελτιώσει τις επιδόσεις και να ενισχύσει τις αποδόσεις.

Η BP έχει επίσης επιβραδύνει τις λειτουργίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, σταματώντας 18 πιθανά έργα υδρογόνου σε πρώιμο στάδιο και ανακοινώνοντας σχέδια για πώληση των δραστηριοτήτων αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Μάλιστα σύμφωνα με πηγές τις οποίες επικαλείται το Reuters, πρόσφατα μείωσε την ομάδα υδρογόνου στο Λονδίνο κατά περισσότερο από το ήμισυ σε 40 άτομα. Ένας εκπρόσωπος της BP αρνήθηκε να σχολιάσει τις απολύσεις.

Επιθετική επιστροφή

Αλλά και ο διευθύνων σύμβουλος της Shell, Wael Sawan, έχει δεσμευτεί να ακολουθήσει μια πιο επιθετική προσέγγιση προκειμένου να βελτιώσει τις επιδόσεις και τις αποδόσεις της εταιρείας, και να κλείσει ένα διευρυνόμενο χάσμα αποτίμησης με τους μεγαλύτερους αντιπάλους των ΗΠΑ Exxon Mobil και Chevron.

Η εταιρεία έχει περιορίσει τις δραστηριότητες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων των πλωτών υπεράκτιων έργων αιολικής ενέργειας και υδρογόνου, έχει αποσυρθεί από τις ευρωπαϊκές και κινεζικές αγορές ενέργειας, πούλησε διυλιστήρια και αποδυνάμωσε τον στόχο μείωσης του άνθρακα για το 2030.

Η Shell αναζητά αγοραστές για την Select Carbon, μια αυστραλιανή εταιρεία που εξαγόρασε το 2020, η οποία ειδικεύεται στην ανάπτυξη γεωργικών έργων που χρησιμοποιούνται για την αντιστάθμιση των εκπομπών άνθρακα, ανέφεραν στο Reuters πηγές κοντά στην εταιρεία.

Έλλειψη δεξιοτήτων

Ωστόσο, ορισμένοι υπάλληλοι της BP αναρωτιούνται εάν η εταιρεία διατηρεί αρκετό προσωπικό με την εμπειρία και τις δεξιότητες που απαιτούνται για να αποκατασταθεί ως κύριος παίκτης  πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Οι εργαζόμενοι πίεσαν τον διευθύνοντα σύμβουλο Auchincloss με ερωτήσεις σε μια διαδικτυακή συνάντηση στις αρχές Οκτωβρίου, καθώς περιέγραφε τα  σχέδιά του για αλλαγή πλεύσης της εταιρείας. Σύμφωνα με πηγές φέρεται να τους είπε ότι η BP θα μπορούσε να αναπτύξει νέα παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου σε μια αντιστροφή της στρατηγικής του προκατόχου Bernard Looney για τη δημιουργία ενεργητικού παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τη μείωση των εκπομπών και την αργή μείωση των στόχων παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Σε συνομιλίες με το Reuters, ορισμένοι υπάλληλοι δήλωσαν ότι αμφέβαλλαν ότι η BP έχει αρκετούς μηχανικούς δεξαμενών για να ξεκινήσει την ανάπτυξη της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου αφού απελευθέρωσε εκατοντάδες υπαλλήλους του τμήματος από το 2020.

Στη Νορβηγία

Η Equinor, ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης από το 2022, έχει ξεκινήσει μια αναθεώρηση της επιχείρησής της με χαμηλές εκπομπές άνθρακα , με το όνομα REN Adjust, η οποία περιελάμβανε την κατάργηση πολλών έργων πρώιμου σταδίου για να επικεντρωθεί σε πιο προηγμένα υπεράκτια αιολικά έργα.

Όταν κλήθηκε να σχολιάσει τις νέες κινήσεις   η Equinor είπε ότι προσαρμόζεται στην πραγματικότητα της αγοράς. «Ο στόχος είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και η αποτελεσματική ανταγωνιστικότητα όταν ο κλάδος ανακάμπτει μετά τον τρέχοντα κύκλο πτώσης».

Ωστόσο, οι εταιρείες δεν έχουν εγκαταλείψει εντελώς τις επενδύσεις σε ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Μάλλον, ανέφεραν στελέχη, επικεντρώνονται σε τομείς όπως τα βιοκαύσιμα, για τα οποία αισθάνονται σίγουροι ότι μπορούν να αποφέρουν γρήγορα κέρδη.

Η Shell, η BP και η Equinor συνεχίζουν επίσης να αναπτύσσουν ορισμένα υπεράκτια αιολικά έργα που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη και λένε ότι θα μπορούσαν να επενδύσουν περαιτέρω εάν οι αποδόσεις είναι ανταγωνιστικές.

Η λύση του υδρογόνου

Αναπτύσσουν επίσης έργα υδρογόνου που θα τα χρησιμοποιήσουν κυρίως για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα των εργασιών διύλισης.

"Αυτό που διαπιστώνουμε με τις αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις μας στη μετάβαση είναι ότι πρέπει να περιμένουμε το ίδιο επίπεδο αποδόσεων με αυτό από τις ιστορικές μας επιχειρήσεις, εάν πρόκειται να αναπτύξουμε υλικό κεφάλαιο με την πάροδο του χρόνου", δήλωσε ο Auchincloss στο Reuters στις 29 Οκτωβρίου.

Κόντρα στο ρεύμα η γαλλική ΤotalEnergies επενδύει συνεχώς σε χαμηλές εκπομπές άνθρακα, ξεπερνώντας σε μεγάλο βαθμό τη δυναμικότητα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της Shell και της BP.

Προσπάθειες εξισορρόπησης

Η επιβράδυνση των σχεδίων ενεργειακής μετάβασης των εταιρειών συμπίπτει με προειδοποιήσεις ότι ο κόσμος πρόκειται να χάσει έναν στόχο που υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ για περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα, κάτι που απαιτείται για την αποφυγή των καταστροφικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Σημαίνει ότι οι εταιρείες πιθανότατα θα χάσουν ή θα πρέπει να αναθεωρήσουν προς τα κάτω τους στόχους μείωσης των εκπομπών, δήλωσε ο αναλυτής της Accela Research, Rohan Bowater.

Και ενώ τα στελέχη του κλάδου επικεντρώνονται στην ενίσχυση των βραχυπρόθεσμων αποδόσεων ξοδεύοντας περισσότερα σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, οι προοπτικές για την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων είναι όλο και πιο αβέβαιες.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας προειδοποίησε ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου θα κορυφωθεί μέχρι το τέλος της δεκαετίας καθώς αυξάνονται οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων.

Οι επενδυτές παραμένουν δύσπιστοι σχετικά με την ικανότητα των ευρωπαϊκών πετρελαϊκών κολοσσών να διατηρήσουν τα κέρδη τους. Οι μετοχές τους έχουν υποαποδόσεις έναντι των αντιπάλων των ΗΠΑ, ακόμη και όταν οι επενδυτές που εστιάζουν στο κλίμα έχουν παραπονεθεί για τη στροφή από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

«Για να διατηρήσουν τα σχέδια μετάβασης, οι εταιρείες χρειάζονται τα κατάλληλα κίνητρα για τη διαχείριση, μια σαφή εντολή από τους μετόχους και μια εστίαση στην επίδειξη αξίας», είπε ο Bowater.

«Η BP, για παράδειγμα, παραμένει παγιδευμένη στη μέση, παλεύοντας να εξισορροπήσει τις επενδύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα με τις προσδοκίες των μετόχων».

ΠΗΓΗ:energypress.gr

Σπάνε τα κοντέρ όλων των εποχών οι πειραγμένες αντλίες - Στο 30% το ποσοστό από 27% το 2023 και 15% το 2016 - Η υποστελέχωση του μηχανισμού και τα «σφραγισμένα» πρατήρια που ξανανοίγουν

 

Στα υψηλότερα επίπεδα από τότε που ξεκινήσαν οι μετρήσεις στην Ελλάδα για τις πειραγμένες αντλίες και τις ελλειμματικές παραδόσεις κινούνται τα ποσοστά παραβατικότητας στην αγορά των καυσίμων. Μέσα σε μια δεκαετία η κλοπή στην αντλία διπλασιάστηκε.

Το ποσοστό στις πειραγμένες αντλίες έχει ξεπεράσει κατά πολύ το 30% έναντι 27% πέρυσι και 15% το 2016, και αυξάνεται εκθετικά, σύμφωνα με την εικόνα που μετέφεραν πηγές της ίδιας της αγοράς στο περιθώριο της χθεσινής εκδήλωσης της ΕΛΙΝ για τα 70 της χρόνια.

Και το καλύτερο απ’ όλα είναι ότι ουδείς σε κυβερνητικό επίπεδο δείχνει πραγματικά να απασχολείται από τη διόγκωση της νοθείας και του λαθρεμπορίου. Σαν η κλοπή να έχει γίνει μια κανονικότητα την οποία οι αρμόδιοι φορείς αποδέχονται ως ένα αναγκαίο κακό, με τους καταναλωτές, οι αναρτήσεις των οποίων στο διαδίκτυο για πειραγμένες αντλίες αυξάνονται εκθετικά, να εύχονται απλώς να μην τους τύχει.

Το δείχνει το γεγονός ότι ακόμη και σήμερα, παρά τις διαχρονικές κραυγαλέες αποτυχίες της πολιτείας απέναντι στο λαθρεμπόριο, αντί οι αρμοδιότητες να συγκεντρωθούν σε ένα φορέα, αυτές παραμένουν διάσπαρτες σε πέντε διαφορετικά υπουργεία, ενισχύοντας την έλλειψη συντονισμού, με υπηρεσίες απολύτως υποστελεχωμένες, ενώ τα εργαλεία των κυκλωμάτων γίνονται όλο και εξυπνότερα.

Η μεγάλη κλοπή κάτω από τη «μύτη» του κράτους

Το δείχνει επίσης η εκτίμηση της αγοράς ότι τα στοιχεία της τελευταίας έρευνας του ΕΜΠ (αφορούσε το 2023) που είχε υπολογίσει ότι οι καταναλωτές χάνουν ετησίως από τη κλοπή στην αντλία 120 εκατ. ευρώ, είναι πλέον συντηρητικά και θα πρέπει να αναθεωρηθούν προς τα πάνω.

Καθώς επίσης ότι ενώ οι πάντες γνωρίζουν πώς αυξάνονται οι πειραγμένες αντλίες ειδικά στα πρατήρια με χαμηλότερη τιμή που προτιμούν οι καταναλωτές, εντούτοις το τμήμα Μετρολογίας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας (υπ. Ανάπτυξης), που συνεχίζει να είναι αρμόδιο για τους σχετικούς ελέγχους, αριθμεί ακόμη και σήμερα μόλις δύο άτομα. 

Την ίδια στιγμή ο τελευταίος και κατά γενική ομολογία σε θετική κατεύθυνση, νόμος (Δεκέμβριος 2023) για τη «δέουσα επιμέλεια», είναι ενός άλλου υπουργείου, του υπουργείου Οικονομικών.

Σε μια μάχη που δείχνει χαμένη με το «καλημέρα» από τις στρεβλώσεις της ελληνικής διοίκησης, ακόμη και ένας καλός νόμος, όπως ο τελευταίος, μένει στα χαρτιά εξαιτίας του κατακερματισμένου και αποδυναμωμένου κρατικού μηχανισμού. Σύμφωνα με αυτόν, οι εταιρείες καυσίμων και τα διυλιστήρια οφείλουν πλέον να ενημερώνουν την ΑΑΔΕ όταν το πρατήριο με το οποίο συνεργάζονται, δεν παρέχει στοιχεία φορολογικού μητρώου, δεν έχει άδεια λειτουργίας, πιστοποιητικά και λοιπά προβλεπόμενα στοιχεία, δεν επιτρέπει τη λήψη δείγματος καυσίμων που διακινεί για έλεγχο ή δεν έχει εγκαταστήσει σύστημα εισροών - εκροών.

Ενα μέτρο θετικό που από μόνο του δεν φτάνει, χώρια το γεγονός ότι ο κρατικός ελεγκτικός μηχανισμός περιορίζεται να απευθύνει ερώτημα στις εταιρείες για το τι έχουν κάνει με τη δέουσα επιμέλεια των πρατηρίων τους, μόνο μια φορά τον χρόνο.

Παραβατικά πρατήρια ανοικτά μέχρι τη δικάσιμο

Αυτό δεν σημαίνει ότι οι αρχές δεν εντοπίζουν πρατήρια για νοθεία (διαλύτες, χημικά). Αλλά αρκετές φορές τα Πρωτοδικεία, εγκρίνουν την αίτηση αναστολής και τα αφήνουν ανοικτά μέχρι τη δικάσιμο που μπορεί να οριστεί σε ένα με δύο χρόνια, που σημαίνει ότι συνεχίζουν ατιμώρητοι να λειτουργούν κανονικά. 

Η ειρωνία είναι ότι οι πειραγμένες αντλίες αυξάνονται σε μια συγκυρία που το υπουργείο Οικονομικών έχει βάλει σε εφαρμογή το νέο πλαίσιο, που ψηφίστηκε στο τέλος του 2023. Αυστηρότερες ποινές για κρούσματα λαθραίων και νοθευμένων καυσίμων (λουκέτα και απαγόρευση δραστηριότητας έως δύο χρόνια για τα πρατήρια, χρηματικά πρόστιμα έως 30.000 ευρώ στις εταιρείες εμπορίας και δημοσιοποίηση της ταυτότητας των παραβατών κτλ), αλλά και βελτίωση της λειτουργίας του συστήματος εισροών - εκροών.

Το σύστημα που προβλήθηκε ως το κατεξοχήν μέτρο για την πάταξη του λαθρεμπορίου και κόστισε συνολικά σε πρατηριούχους και Δημόσιο (χρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα Δημοσίων Δαπανών) πάνω από 200 εκατ. ευρώ, και ακόμη και σήμερα τα αποτελέσματα του αμφισβητούνται.

Η παραβατικότητα επίσης μεγεθύνεται σε μια συγκυρία που οι ελεγκτές έχουν βάλει στο στόχαστρο τα ειδικά «πειρατικά» λογισμικά που παρακάμπτουν το σύστημα εισροών - εκροών μαζί με τις εταιρείες εγκαταστάτες τους. Κι όμως παρά τα όπλα που διαθέτει ο κρατικός μηχανισμός, η κλοπή και οι ελλειμματικές παραδόσεις αυξάνονται και οι πραγματικά κερδισμένοι στο χώρο των καυσίμων είναι οι παραβατικοί, προφανώς γιατί υπάρχει το ανάλογο έδαφος.

Συμπερασματικά, η εικόνα στο χώρο των καυσίμων που μεταφέρουν πηγές της αγοράς είναι ένα συνεχιζόμενο πάρτι λαθρεμπορίας κάτω από την «μύτη» του ίδιου του κράτους. Η ίδια δυστοπική κατάσταση, με υψηλή παραβατικότητα, που κατήγγειλαν και πριν πέντε, δέκα και δεκαπέντε χρόνια. 

Εικόνα που κάνει τον καθένα να αναρωτιέται ποια είναι η τόσο μεγάλη δυσκολία να χτυπηθεί η παραβατικότητα, όταν η ίδια η αγορά συνεχίζει να μιλά για πετρέλαιο θέρμανσης και ναυτιλίας (αδασμολόγητο) που πωλούνται ως κίνησης, καύσιμα που ενώ δηλώνονται ως εξαγωγές, καταλήγουν σε πρατήρια εντός της χώρας, σλέπια που αντί να ανεφοδιάζουν πλοία με ναυτιλιακό καύσιμο, το μεταφέρουν στα πρατήρια για να πουληθεί ως καύσιμο κίνησης, εργαστήρια με διαλύτες για τη νοθεία που δουλεύουν κάτω από τη «μύτη» του κρατικού μηχανισμού.

ΠΗΓΗ:energypress.gr

Δευτέρα, Νοεμβρίου 18, 2024

Η ιταλική Eni κερδίζει έφεση κατά του αντιμονοπωλιακού προστίμου ύψους 5,3 εκατομμυρίων δολαρίων

 

Plenitude, η μονάδα λιανικής πώλησης του ιταλικού ενεργειακού ομίλου Eni (ΕΝΙ.ΜΙ), ανοίγει νέα καρτέλα, τη Δευτέρα κέρδισε έφεση κατά προστίμου ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ (5,3 εκατομμυρίων δολαρίων) που έλαβε πέρυσι από την αντιμονοπωλιακή υπηρεσία της Ιταλίας (AGCM) για πρακτικές τιμολόγησης.

Η AGCM είχε κατηγορήσει την Plenitude ότι παραβίασε τους όρους ενός κυβερνητικού διατάγματος που είχε απαγορεύσει προσωρινά τις μονομερείς αυξήσεις των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, στο πλαίσιο των προσπαθειών μετριασμού των αυξήσεων των τιμών που προκλήθηκαν από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ωστόσο, το περιφερειακό δικαστήριο TAR του Λάτσιο έκρινε ότι το διάταγμα δεν εμπόδισε τις εταιρείες ενέργειας να αυξήσουν τις τιμές μετά τη λήξη των ειδικών προσφορών, εφόσον έδωσαν τη δέουσα προειδοποίηση και το δικαίωμα ακύρωσης στους πελάτες.

Ως αποτέλεσμα, το δικαστήριο διέγραψε το πρόστιμο κατά της Plenitude.

ΠΗΓΗ:www.reuters.com

Τουρκία: Πετρελαϊκές έρευνες στο Βόρειο Αιγαίο

 

Η τουρκική πετρελαϊκή εταιρεία ΤΡΑΟ έλαβε άδειες από την τουρκική αρχή MAPEG (Γενική Διεύθυνση Ορυχείων και Πετρελαίου) για έρευνες σε 9 θαλάσσια οικόπεδα στο Βόρειο Αιγαίο. Κάθε άδεια έχει ισχύ 8 ετών.

Η ΤΡΑΟ είχε υποβάλει τη σχετική αίτηση τον περασμένο Ιούνιο.

Σύμφωνα με τις συντεταγμένες που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Τουρκικής Κυβερνήσεως, οι περιοχές όπου δόθηκε άδεια πετρελαϊκών ερευνών βρίσκονται στον Κόλπο του Ξηρού και στην γύρω από αυτόν περιοχή.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση η TPAO έλαβε 9 άδειες έρευνας πετρελαίου στο Αιγαίο Πέλαγος για 8 χρόνια η καθεμία. Η έρευνα για πετρέλαιο θα πραγματοποιηθεί σε περιοχές με συντεταγμένες που καθορίζονται εντός των τουρκικών χωρικών υδάτων.

Μάλιστα η είδηση δημοσιεύεται στον τουρκικό τύπο με τίτλο «Κυνήγι πετρελαίου στο Αιγαίο Πέλαγος» 

ΠΗΓΗ:www.energymag.gr

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΣΥΝΔ.Ε.ΣΥ 11.08.25

 ΠΗΓΗ:  pseep.gr