Ανακοίνωση για Γενικό Συμβούλιο για Νέα Διαδικασία Αδειών

 

ΠΗΓΗ:pseep.gr

Ανακοίνωση ΠΣΕΕΠ για Γενικό Συμβούλιο για Ιδιωτικοποίηση

 

ΠΗΓΗ:pseep.gr

Το τέλος των έκτακτων εισφορών, η αλλαγή δεδομένων και η σημαντική αντίδραση έως +3,73% για τις ενεργειακές μετοχές

 

Η κατηγορηματική διάψευση των σεναρίων περί ενδεχόμενου έκτακτης φορολόγησης κερδών στις τράπεζες κατά τα πρότυπα που έγινε στα διυλιστήρια, αλλά και η διαφαινόμενη οριστική παύση τέτοιων πολιτικών και για ενεργειακές εταιρείες και πιθανούς άλλους κλάδους, άλλαξε τα δεδομένα στο χρηματιστήριο χθες, προκαλώντας την πιο δυναμική αντίδραση των τελευταίων 13 μηνών.

Η δυναμική της ανόδου, πρωτίστως στις τράπεζες όπου ο κλαδικός δείκτης έκανε ράλι +4,67% πετυχαίνοντας επίσης τη μεγαλύτερη άνοδο από τον περυσινό Νοέμβριο, αλλά και στα ενεργειακά blue chips ήταν τέτοια που δείχνει πως η αγορά απαλλάχθηκε από ένα πολύ ισχυρό βαρίδι, που δέσμευε το momentum και ακύρωνε κάθε ανοδική επενδυτική προσπάθεια.

Από τα συμφραζόμενα των λεγομένων του πρωθυπουργού εξάγεται το συμπέρασμα πως πλέον δεν πρόκειται να υπάρξουν άλλα έκτακτα «χτυπήματα» είτε στις τράπεζες, είτε στην ενέργεια είτε σε άλλους κλάδους το 2025 και εντεύθεν, κάτι που πυροδότησε ισχυρή αντίδραση, τόσο στις μετοχές των Helleniq Energy και Motor Oil που ενισχύθηκαν +2,58% και +2,50% αντίστοιχα, όσο και στις υπόλοιπες μεγάλες ενεργειακές μετοχές, με πρώτη τη Metlen που αντέδρασε με ισχυρή άνοδο 3,73%.

Θυμίζουμε πως από τον Κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπεται ότι μπορούν να επιβαρυνθούν με εισφορά αλληλεγγύης και οι ενεργειακές εταιρείες, όμως αυτό μπορεί να γίνει για δύο μόνο χρήσεις. Τούτο σημαίνει πως οι όποιες ανησυχίες υπήρχαν για τα διυλιστήρια, δεν ήταν σωστές, καθώς μόνο για δύο χρήσεις μπορούσε να επιβληθεί έκτακτη φορολογία.

Helleniq Energy και Motor Oil φορολογήθηκαν επιπλέον με συνεισφορά αλληλεγγύης για τα κέρδη του 2022 με το κράτος να εισπράττει 304 εκατ. και 358 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, ενώ για τη χρήση του 2023 καταβάλουν 155 εκατ. και 210 εκατ. αντίστοιχα. Συνολικά δηλαδή 1,027 δισ. ευρώ από τα δύο μεγάλα διυλιστήρια της χώρας.

Πως αντέδρασαν οι ενεργειακές μετοχές

Η αντίδραση και των υπολοίπων ενεργειακών μετοχών ήρθε ως ένα εύλογο ράλι ανακούφισης αφενός λόγω της πρότερης πίεσης, αφετέρου διότι εσχάτως, στην αγορά, υπήρχαν «υφέρποντα» σενάρια περί ενδεχόμενης έκτακτης εισφοράς στα υπερκέρδη όλων των ενεργειακών εταιρειών. Ασχέτως με την υπόσταση και την εγκυρότητα αυτών των σεναρίων, εκ του αποτελέσματος αποδεικνύεται πως είχαν επηρεάσει την αγορά και τις μετοχές του κλάδου.

Δεν είναι τυχαίο ότι το +3,73% της Metlen (πιο κερδοφόρος όμιλος στο Χρηματιστήριο το 9μηνο) χθες είναι η μεγαλύτερη άνοδος του τετραμήνου (από 6 Αυγούστου), ενώ είναι η 3η μεγαλύτερη άνοδος όλου του 2024. Μάλιστα, η αντίδραση της Metlen ήρθε με συναλλαγές αξίας 6,7 εκατ. ευρώ, οι μεγαλύτερες σε όλη την αγορά, ύστερα από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες που εύλογα δέσποσαν χθες. Η μετοχή θυμίζουμε ότι προέρχονταν από πτώση 3,10% το Νοέμβριο και 15,40% το 11μηνο, οπότε έχει λόγους βελτίωσης της εικόνας της.

Η Motor Oil με το +2,10% χθες επανήλθε πάνω από τα 20 ευρώ για πρώτη φορά από τις 29 Οκτωβρίου, ενώ θυμίζουμε πως υποχώρησε κατά 17,50% το 11μηνο. Η Helleniq Energy με το +2,58% έκανε την 5η μεγαλύτερη άνοδο φέτος, φτάνοντας στα 6,97 ευρώ για πρώτη φορά από τις 23 Οκτωβρίου. Το Νοέμβριο έχασε 1,50% και το 11μηνο -6,70%.

Εξαιρετική αντίδραση έβγαλε χθες και η ΔΕΗ που ενισχύθηκε κατά 2,89% στα 11,77 ευρώ, διακινώντας τζίρο 5,49 εκατ. ευρώ. Η μετοχή της Επιχείρησης υποχώρησε κατά 5% το Νοέμβριο, ενώ το 11μηνο το έβγαλε στο +2,60%.

Εξαιρετική ήταν η εικόνα και στον όμιλο Viohalco με τη μητρική να κερδίζει 3,09% φτάνοντας στα 5,33 ευρώ, με τη θυγατρική της στα μέταλλα ElvalHalcor να ενισχύεται κατά +3,43% με κλείσιμο στα 1,93 ευρώ, επίπεδα που είχε να δει από τις 25 Σεπτεμβρίου. Συνάμα, ο ενεργειακός βραχίονας του ομίλου Viohalco, η Cenergy Holdings έκλεισε στα 8,89 ευρώ με άνοδο 2,18%.

Εξαιρετική κίνηση έκανε και η Τιτάν, μολονότι όχι μόνο δεν είχε πιεστεί πρωτύτερα, αλλά προέρχονταν από ράλι +18,10% το Νοέμβριο και +80,70% το 11μηνο. Χθες ο τίτλος ενισχύθηκε εκ νέου κατά 2,71% φτάνονβτας στα 39,80 ευρώ που είναι νέα ιστορικά υψηλά από τότε που άλλαξε έδρα και έκανε την τριπλή εισαγωγή σε Βρυξέλλες, Παρίσι και Αθήνα. Πλέον, έφτασε στην κεφαλαιοποίηση των 3,11 δισ. ευρώ.

Η μετοχή της Ελλάκτωρ που είχε χάσει 1,80% το Νοέμβριο και 31,80% το 11μηνο (λόγω και της αποκοπής επιστροφής κεφαλαίου, χθες αντέδρασε δυναμικά στο +2,53% κλείνοντας στα 1,78 ευρώ.

Σε νέα υψηλά 25 ετών έκλεισε η ΓΕΚ Τέρνα που ενισχύθηκε κατά 1,07% στα 18,82 ευρώ, επίπεδα που έχει να δει από το Φεβρουάριο του 2000. Ο τίτλος ενισχύθηκε κατά 7,60% το μήνα που έφυγε, ενώ το 11μηνο έκλεισε στο +41,50% αποτελώντας τη δεύτερη πιο κερδοφόρα μετοχή του FTSE 25 μετά την Τιτάν.

Η θετική παράδοση του Δεκεμβρίου

Μένει να δούμε πως θα κινηθούν σήμερα και το επόμενο διάστημα, τόσο οι ενεργειακές μετοχές, όσο και οι τραπεζικές αλλά και οι υπόλοιπες και αν υπάρχουν δυνάμεις ώστε η αγορά να κάνει κίνηση επαναπροσέγγισης κατ’ αρχήν των 1.450 μονάδων και κατόπιν των 1.480 προς το κλείσιμο του έτους. Παραδοσιακά ο Δεκέμβριος είναι θετικός μήνας για τις διεθνείς αγορές και το Χ.Α..

Όπως σημειώνει ο υπεύθυνος ανάλυσης της Beta Χρηματιστηριακή Μάνος Χατζηδάκης, «η ιστορία δείχνει ότι στο εξωτερικό, ο Δεκέμβριος είναι ένας μήνας θετικών αποδόσεων σε ποσοστό 79%. Σε βάθος χρόνου πέραν των δέκα ετών η Ελλάδα δεν ακολουθεί αυτό το μοτίβο, λόγω των ειδικών συνθηκών που επικράτησαν στην οικονομία την περίοδο 2009 - 2015 ωστόσο, από το 2016 και μετά η εγχώρια αγορά έχει αποκτήσει παράλληλο βηματισμό με τις ξένες αγορές».

Σύμφωνα με τον αναλυτή, «από το 2016 έως το 2023, ο Γενικός Δείκτης έχει μέση απόδοση 3,2% τον Δεκέμβριο, ενώ ακόμα και το 2020 που ήταν μία χρονιά απωλειών (λόγω Covid-19) για το Γενικό Δείκτη (-28%), ο Δεκέμβριος έκλεισε με κέρδη 9,8%. Η μέση απόδοση του 4,5% μας δίνει μια προβολή Γενικού Δείκτη στις 1.447 μονάδες λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Εξυπακούεται ότι οι αποδόσεις του παρελθόντος δεν είναι δεσμευτικές για το μέλλον, ωστόσο, δείχνουν ένα μοτίβο που συνδέεται με γεγονότα που έχουν εποχικότητα».

ΠΗΓΗ:www.energymag.gr

Το ρωσικό αέριο φέρνει ενεργειακό μπουρίνι - «Ασπίδες» Ρεβυθούσα και Αλεξανδρούπολη

 

Βαλβίδες αποσυμπίεσης σε μία ενδεχόμενη ενεργειακή κρίση (ακόμα κι αν δεν έχει την ένταση της αντίστοιχης του 2022) αποτελούν για την Ελλάδα οι πλωτοί σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) Ρεβυθούσας και Αλεξανδρούπολης, την ώρα που πυκνώνουν τα σύννεφα σε ένα σκηνικό μόνιμης ανασφάλειας.

Η αιφνιδιαστική απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλει κυρώσεις στη ρωσική Gazprombank, τον χρηματοδοτικό βραχίονα της Gazprom, μέσω της οποίας πολλές χώρες της Ευρώπης, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, πληρώνουν για τις προμήθειες αερίου έχει σημάνει συναγερμό με την αγορά να αναζητά εναλλακτικές λύσεις.

Οι μεγαλύτεροι προμηθευτές ρωσικού φυσικού αερίου της ελληνικής αγοράς μέσω του αγωγού Turkstream, ΔΕΠΑ και Metlen, καταρτίζουν την στρατηγική που θα ακολουθήσουν αν και εκτιμάται πως η εφαρμογή των κυρώσεων για τις χώρες της ΕΕ θα καθυστερήσει, με τις ΗΠΑ να τηρούν ελαστική στάση για να μην προκληθούν ανεπιθύμητες περιπλοκές στην ευστάθεια του ενεργειακού συστήματος της Ευρώπης.

Βάσει των πλέον πρόσφατων επίσημων στοιχείων που ανακοίνωσε ο ΔΕΣΦΑ για το 9μηνο του 2024, οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου κατακλύζουν την ελληνική αγορά, αντιστοιχώντας στο 60,1% του συνόλου των εισαγωγών στο ενεργειακό δίκτυο.

Κυριαρχία του ρωσικού αερίου

Μόνο το ρωσικό αέριο που εισάγεται μέσω αγωγού μέσω της πύλης του Σιδηροκάστρου αποτελεί 54,2% των εισαγωγών αερίου της χώρας. Μάλιστα το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 9μηνο του έτους καθώς μέχρι τον Αύγουστο το μερίδιο του ρωσικού αερίου ήταν 53,4%.

Αν σταματήσουν πλήρως οι εισαγωγές ρωσικού αερίου (ακραίο σενάριο) από το ελληνικό σύστημα θα «χαθούν», με τον χειμώνα να δείχνει τα δόντια του, σε ημερήσια βάση 120.000-130.000 μεγαβατώρες, οι οποίες θα πρέπει να αναπληρωθούν με LNG (κυρίως από ΗΠΑ), προφανώς σε πολύ υψηλότερες τιμές.

Με τις τιμές του φυσικού αερίου να έχουν ανεβεί σε πολύμηνα υψηλά (φλερτάρουν σταθερά με τα 50 ευρώ/μεγαβατώρα στο ολλανδικό χρηματιστήριο ενέργειας) και τα επίπεδα αποθήκευσης στην Ευρώπη να μειώνονται με τον ταχύτερο ρυθμό από το 2016, ο φόβος για μία νέα ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη ξυπνά εφιαλτικές μνήμες.

Βαρόμετρο για την ενεργειακή ασφάλεια η Ρεβυθούσα

Mε μόνη λοιπόν βεβαιότητα… την αβεβαιότητα σε ένα εξαιρετικά ασταθές ενεργειακό τοπίο, ζωηρή ζήτηση παρατηρείται για την δέσμευση χρονοπαραθύρων (slot) εκφόρτωσης και δυναμικότητας αεριοποίησης στον Τερματικό Σταθμό LNG της Ρεβυθούσας.

Είναι ενδεικτικό πως όλες οι θέσεις, εκτός από τέσσερις, για την περίοδο 2025-2030, έχουν ήδη δεσμευθεί, επιβεβαιώνοντας τον καθοριστικό ρόλο της Ρεβυθούσας για την ενεργειακή επάρκεια της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής και αντικατοπτρίζοντας την αυξανόμενη εμπιστοσύνη της αγοράς στις υποδομές LNG της χώρας.

Η αυξημένη χρήση της Ρεβυθούσας ενισχύει τη θέση της Ελλάδας ως περιφερειακού ενεργειακού κόμβου, συμβάλλοντας στη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, σε πλήρη ευθυγράμμιση με τους στρατηγικούς στόχους του Κάθετου Διαδρόμου.

Οι εξαγωγές LNG της Ελλάδας αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα χρόνια, χάρη στην αναβάθμιση και την επέκταση των υποδομών φυσικού αερίου στη χώρα μέσα από έργα όπως ο αγωγός Καρπερή - Κομοτηνή, καθώς και οι Σταθμοί Συμπίεσης σε Αμπέλια, Κομοτηνή και Νέα Μεσήμβρια (booster compression station), τα οποία θα ενισχύσουν περαιτέρω την εξαγωγική ικανότητα προς τις διεθνείς αγορές

Το «οχυρό» της Αλεξανδρούπολης

Κρίσιμο ρόλο στην διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας διαδραματίζει και η Αλεξανδρούπολη.

Ο Τερματικός Σταθμός LNG  αποτελείται εκτός από το FSRU, από ένα υποθαλάσσιο και χερσαίο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου, ο οποίος συνδέει το FSRU με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς και μέσω αυτού θα παραδίδει φυσικό αέριο εκτός από την Ελλάδα και στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία στα ανατολικά, καθώς και την Ουγγαρία και Σλοβακία στα δυτικά. Η πλωτή μονάδα διαθέτει τεχνολογία αιχμής, με μέγιστη δυναμικότητα επαναεριοποίησης 5,5 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως.

Ήδη 14 ελληνικές και διεθνείς εταιρείες συμμετέχουν εμπορικά στο έργο δεσμεύοντας σχεδόν το σύνολο της δυναμικότητας του με χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον μέχρι το 2030 ενώ παράλληλα συνεχώς εκδηλώνεται ζωηρό ενδιαφέρον από παίκτες με ισχυρό εκτόπισμα στο ενεργειακό πεδίο.

Η γεωστρατηγική, γεωπολιτική και γεωοικονομική σημασία του έργου είναι κάτι παραπάνω από προφανής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τον ρόλο – κλειδί της Βόρειας Ελλάδας (και ειδικά της Αλεξανδρούπολης) στο σκληρό ενεργειακό πόκερ.

Το project ενισχύει την ασφάλεια εφοδιασμού, συμβάλλοντας στην ενεργειακή διαφοροποίηση της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και όχι μόνο.

Η υποδομή κατέχει τον ρόλο μίας εναλλακτικής πηγής εφοδιασμού της Ελλάδας και άλλων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στην εντεινόμενη προσπάθειά τους να απεξαρτηθούν από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Φορτία από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες παραγωγούς LNG θα φτάνουν με δεξαμενόπλοια στο FSRU της πρωτεύουσας του Έβρου, όπου και οι ποσότητές του θα μεταγγίζονται σε αυτό και στη συνέχεια μέσω του ΕΣΦΑ και του IGB (ελληνοβουλγαρικός αγωγός) θα μεταφέρονται στις αγορές των Βαλκανίων, της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

ΠΗΓΗ:www.energymag.gr

Prinos CO2 Storage: Αυξάνει η αποθήκευση στα 3 εκατ. τόνους ετησίως - Αναζητείται επιπλέον χρηματοδότηση για την κάλυψη περισσότερων επιχειρήσεων

 

Το Prinos CO2 Storage Project, το πρώτο πρότζεκτ γεωλογικής αποθήκευσης CO2 στην Ελλάδα, αποτελεί ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS) στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Υπό την καθοδήγηση της Energean και της θυγατρικής της, EnEarth, το έργο έχει ως στόχο την αποθήκευση έως και 3 εκατομμυρίων τόνων CO2 ετησίως, αντί για 1 εκατ. τόνους, όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός.

Για τo έργο προϋπολογισμού πάνω από 1,5 δισ. ευρώ, η EnEarth υπέβαλε αίτηση για νέα χρηματοδότηση της υπόγειας αποθήκης, ενώ έχει εξασφαλίσει με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 150 εκατ. ευρώ, στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, κεφάλαια που θα χρηματοδοτήσουν εν μέρει το κόστος κατασκευής των χερσαίων και υπεράκτιων υποδομών για τη δημιουργία της υπόγειας αποθήκης.

Τονίζοντας τη σημασία του έργου της αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο η Κατερίνα Σάρδη, Country Manager & Managing Director της Energean για την Ελλάδα σημείωσε χαρακτηριστικά ότι:

«Η εγχώρια βιομηχανία δίνει περίπου το 10% του ΑΕΠ και απασχολεί κοντά στους 400.000 εργαζόμενους. Αν δεν αποθηκεύσει το εκπεμπόμενο διοξείδιο του άνθρακα, τα επόμενα χρόνια απλά θα πάψει να υπάρχει», και πρόσθεσε πόσο σημαντικό είναι για το έργο να εγκριθεί η αίτηση επιχορήγησης που έχει υποβάλει η θυγατρική EnEarth στο πλαίσιο του Connecting Europe Facility για τη δεύτερη φάση του έργου. Και αυτό καθώς αυτή θα είναι που θα επιτρέψει την αποθήκευση 3 εκατ. τόνων CO2 ετησίως, με τον CEO της ΕΔΕΥΕΠ να επισημαίνει ότι τόσες περίπου είναι οι εκπομπές των τριών βιομηχανιών που ήδη έχουν λάβει επιδοτήσεις από το Innovation Fund για τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα.

Στρατηγική επιλογή σημείου

Ο ταμιευτήρας του Πρίνου θεωρείται ως ιδανικός για αυτήν την διαδικασία λόγω της δομής και του βάθους του. Όπως τόνισε η Κ. Σάρδη, κατά τη διάρκεια του OT Forum, το έργο στον αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο Καβάλας θα γίνει στις περιοχές όπου τα κοιτάσματα πετρελαίου είναι σχεδόν εξαντλημένα.  Ο σκοπός του project αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο είναι να συνεισφέρει στην τοπική και περιφερειακή απανθρακοποίηση με την αποθήκευση CO2 που θα δεσμεύεται από βιομηχανίες που δεν είναι δυνατό να αποφύγουν την εκπομπή του, όπως π.χ. τα τσιμεντάδικα, όπου η εκπομπή CO2 αποτελεί μέρος της παραγωγικής διαδικασίας τους.

 

Το έργο αρχικά αφορούσε γειτονικές βιομηχανίες προς την περιοχή του Πρίνου, όπως σημείωσε η Κ. Σάρδη, αλλά στη συνέχεια προέκυψε η ανάγκη κάλυψης και άλλων επιχειρήσεων που απέχουν πολλά χιλιόμετρα από την Καβάλα και σε αυτές τις περιπτώσεις απαιτούνται υποδομές για την υποδοχή πλοίων που θα μεταφέρουν CO2 σε υγροποιημένη μορφή. Αυτό το μέρος του έργου δεν καλύπτεται από το Ταμείο Ανάκαμψης καθώς ο αρχικός σχεδιασμός το 2019 δεν προέβλεπε κάτι τέτοιο. Γι΄αυτό θα απαιτηθεί η αναζήτηση επιπλέον χρηματοδότησης, όπως είπε η Κ. Σάρδη.

 

Από τη λειτουργία του θα είναι πολλαπλά τα οφέλη, τόσο για την τοπική οικονομία όσο και για το περιβάλλον.  Η αποθήκευση, αντί για την εκπομπή CO2, από επιχειρήσεις της χώρας και της ΝΑ. Ευρώπης με προφανές περιβαλλοντικό όφελος αλλά και με ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους, καθώς η απουσία της δυνατότητας αποθήκευσης συνεπάγεται σημαντική αύξηση του κόστους συμμετοχής στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών CO2, ιδίως από το 2027 και μετά. Με τη δημιουργία αυτού του πρότζεκτ θα διασφαλιστεί η δραστηριότητα στον κόλπο της Καβάλας για τουλάχιστον 25 χρόνια, δίνοντας εργασία και στους κατοίκους της περιοχής. Ταυτόχρονα , θα δημιουργηθεί τεχνογνωσία και θέσεις εργασίας με υψηλή προστιθέμενη αξία για την ευρύτερη περιοχή της Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης και την ελληνική οικονομία γενικότερα.

 

Ο Α. Στεφάτος CEO της ΕΔΕΥΕΠ μιλώντας χθες στο OT Foroum υπενθύμισε ότι το έργο στον Πρίνο ξεκίνησε το 2021-22 με χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας  και ότι στόχος είναι η αποθήκευση να αυξηθεί από 1 εκατ. σε 3 εκατ. τόνους CO2 ετησίως και ότι αυτό απαιτεί άδεια περιβαλλοντικών όρων.

ΠΗΓΗ:www.energymag.gr

 

Δίκτυο λαθρεμπορίας πετρελαίου με κέρδη 1 δισ. στο Ιράν

Το Reuters αποκαλύπτει ότι ένα δίκτυο λαθρεμπορίου πετρελαίου αποφέρει 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως στο Ιράν και τους συμμάχους του, από την ανάληψη των καθηκόντων του Μοχάμεντ Σία αλ-Σουντανί ως πρωθυπουργού το 2022.

Το παράνομο δίκτυο εκμεταλλεύεται την κυβερνητική πολιτική, σύμφωνα με την οποία το Ιράκ παρέχει μαζούτ σε εργοστάσια ασφάλτου σε ιδιαίτερα επιδοτούμενες τιμές, εμπλέκοντας ένα δίκτυο εταιρειών, ομάδων και ατόμων στο Ιράκ, το Ιράν και τα κράτη του Κόλπου, όπως αναφέρουν πέντε άτομα και τρεις εκθέσεις δυτικών μυστικών υπηρεσιών.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, 500.000 έως 750.000 τόνοι από μαζούτ (HFO), συμπεριλαμβανομένου του μαζούτ υψηλού θείου (HSFO) – που ισοδυναμεί με 3,4 έως 5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου –  εξάγονται κάθε μήνα κυρίως προς την Ασία, αποκαλύπτουν δύο από τις πηγές στο πρακτορείο.

Η Βαγδάτη είναι σύμμαχος τόσο της Ουάσινγκτον όσο και της Τεχεράνης εδώ και χρόνια, αλλά η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ θα αλλάξει τις ισορροπίες. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ αναμένεται να ακολουθήσει σκληρή γραμμή απέναντι στις προσπάθειες του Ιράν να παρακάμψει τις αμερικανικές κυρώσεις και έτσι οι δραστηριότητες στο Ιράκ αναμένεται να τεθούν υπό αυξανόμενο έλεγχο.

Πώς γίνεται το λαθρεμπόριο πετρελαίου

Το Reuters περιγράφει στις παρακάτω γραμμές πώς γίνεται το λαθρεμπόριο πετρελαίου με τα τρισεκατομμύρια κέρδη

Ένας από τους τρόπους που το πετρέλαιο φεύγει λαθραία από το Ιράκ είναι η ανάμιξή του με παρόμοιο προϊόν από το Ιράν. Μετά το μίγμα πωλείται ως «ιρακινό» πετρέλαιο. Έτσι, η Τεχεράνη αποφεύγει τις σκληρές αμερικανικές κυρώσεις για τις εξαγωγές πηγών ενέργειας από τη χώρα.

Άλλος τρόπος είναι η εξαγωγή πετρελαίου που προοριζόταν αρχικά για το πρόγραμμα Πετρέλαιο αντί Τροφίμων του ΟΗΕ. Με πλαστά έγγραφα αποκρύπτεται η προέλευσή του.

Το Ιράν επωφελείται άμεσα από την πρώτη οδό. Το ιρανικό πετρέλαιο πωλείται συνήθως με έκπτωση λόγω των κυρώσεων, αλλά μπορεί να το πουλήσει σε υψηλότερη τιμή αν περάσει ως ιρακινό. Η δεύτερη οδός ωφελεί τις υποστηριζόμενες από το Ιράν πολιτοφυλακές στο Ιράκ που ελέγχουν το σύστημα λαθρεμπορίου.

Τρεις πηγές υπολόγισαν πως με τους δύο αυτούς τρόπους, τα κέρδη υπολογίζονται από 1 έως πάνω από 3 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.

Το παράνομο εμπόριο πάντως θέτει σε κίνδυνο κυρώσεων από τις ΗΠΑ τους ιρακινούς θεσμούς και αξιωματούχους.

Οι ιρακινοί ηγέτες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην υποστήριξη των ισχυρών σιιτικών ομάδων που υποστηρίζονται από το Ιράν για να παραμείνουν στην εξουσία, γεγονός που τους δυσκολεύει να πατάξουν τις παράνομες δραστηριότητες, όπως το λαθρεμπόριο, τονίζουν οι ίδιες πηγές.

Στο ραντάρ της Ουάσινγκτον το λαθρεμπόριο

Το επικερδές αυτό λαθρεμπόριο και οι διασυνδέσεις με το Ιράν και τα άτομα που υπόκεινται σε αμερικανικές κυρώσεις βρίσκονται ήδη στο στόχαστρο της Ουάσινγκτον.

Το θέμα τέθηκε σε συζητήσεις μεταξύ Αμερικανών αξιωματούχων και του Σουντανί, όταν ο Ιρακινός πρωθυπουργός επισκέφθηκε τις Ηνωμένες Πολιτείες τον Σεπτέμβριο.

Αναφορικά με αυτό, αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε: «Αν και δεν σχολιάζουμε συγκεκριμένες συζητήσεις, μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι το Υπουργείο έχει τονίσει με τους Ιρακινούς ομολόγους μας τις βλάβες του παράνομου εμπορίου και την υποστήριξή μας για τη διαφανή διάθεση του πετρελαίου στην αγορά».

Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών δεν απάντησε σε ερώτηση του Reuters εάν για αυτό το λόγο αναμένονται κυρώσεις κατά Ιρακινών. Οι αμερικανικές κυρώσεις κατά του Ιράν αποτελούν κυρίως απάντηση στο πυρηνικό του πρόγραμμα και στην υποστήριξή του σε ομάδες σε όλη τη Μέση Ανατολή που οι ΗΠΑ θεωρούν τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως η Χαμάς στη Γάζα, η Χεζμπολάχ στον Λίβανο και οι Χούθι στην Υεμένη.

Στο επίκεντρο του δικτύου λαθρεμπορίου βρίσκεται η ιρακινή σιιτική ομάδα Asaib Ahl al-Haq (AAH), παραστρατιωτική δύναμη και πολιτικό κόμμα που υποστηρίζει τον Σουντανί και είναι βασικό μέλος του μπλοκ που τον πρότεινε για πρωθυπουργό, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες.

Παρ’ ότι το λαθρεμπόριο πετρελαίου υπήρχε πολύ πριν από την ανάληψη της εξουσίας από τον Σουντανί τον Οκτώβριο του 2022, έχει αυξηθεί σε πολυπλοκότητα από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του.

Οι ιρακινές εξαγωγές πετρελαίου εκτιμάται πως μπορεί να φθάσουν σε ιστορικό υψηλό πάνω από 18 εκατομμύρια τόνους φέτος, υπερδιπλάσιες των εξαγωγών του 2021, σύμφωνα με το Reuters.

Κεντρικό ρόλο στην επιχείρηση λαθρεμπορίου διαδραματίζει η ιρακινή σιιτική ομάδα Asaib Ahl al-Haq (AAH), μια παραστρατιωτική δύναμη και ένα πολιτικό κόμμα που ήταν ένας από τους πρώτους υποστηρικτές του Σουντανί και βασικό μέλος του μπλοκ που τον πρότεινε για πρωθυπουργό, σύμφωνα με τα πέντε άτομα με γνώση του θέματος και τις τρεις εκθέσεις.

Τα ευρήματα των εκθέσεων που είδε το Reuters βασίζονται σε ένα ευρύ φάσμα πηγών στο Ιράκ και στις κυβερνητικές υπηρεσίες του, οι οποίες δεν κατονομάζονται.

Το γραφείο του Σουντανί και η AAH και ο ηγέτης της Qais al-Khazali δεν απάντησαν σε ερωτήσεις του Reuters. Με την υποστήριξη του Σώματος Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν (IRGC), η AAH εντάχθηκε στον μηχανισμό ασφαλείας του Ιράκ το 2018 και διαθέτει πλέον και 16 μέλη του κοινοβουλίου.

 ΠΗΓΗ:www.energygame.gr

ΜΟΗ: Υψηλό το κόστος των επενδύσεων του ΔΕΣΦΑ - Οι τρεις προτάσεις

 

Σοβαρές επιφυλάξεις για το μεγάλο κόστος των επενδυτικών σχεδίων του ΔΕΣΦΑ της περιόδου 2024-2033, που φθάνουν το 1,3 δις ευρώ και αφορούν κατά μείζονα λόγο την επέκταση της εξαγωγικής δυναμικότητας του ελληνικού συστήματος φυσικού αερίου, επιβαρύνοντας ωστόσο τους Έλληνες καταναλωτές εκφράζει η Motor Oil.

Η εταιρία με επιστολή της προς τον ΔΕΣΦΑ στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επί του σχεδίου ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου της περιόδου 2024-2033, επισημαίνει ότι το επενδυτικό πλάνο θα έπρεπε να έχει εξεταστεί λεπτομερώς όσον αφορά την αύξηση του κόστους για τους χρήστες του συστήματος μεταφοράς, τα πλεονεκτήματα των Ελλήνων καταναλωτών από τις προτεινόμενες επενδύσεις καθώς και τη βιωσιμότητα των επενδύσεων σε βάθος χρόνου σε σχέση με την ενεργειακή πολιτική της χώρας.

Συγκεκριμένα σύμφωνα με την Motor Oil το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού κόστους του επενδυτικού προγράμματος του ΔΕΣΦΑ, το οποίο θα πληρωθεί από τους Έλληνες καταναλωτές μέσω των τελών χρήσης του συστήματος, σχετίζεται με την ευστάθεια και την επέκταση της εξαγωγικής δυναμικότητας στους βόρειους γείτονες της Ελλάδας.

Μάλιστα η εταιρία αναφέρει χαρακτηριστικά παραδείγματα έργων όπως ο διπλασιασμός του κλάδου υψηλής πίεσης Καρεπερή-Κομοτηνή (316 εκατ. ευρώ) για εξαγωγές στη Βουλγαρία μέσω του αγωγού Ελλάδας Βουλγαρίας, ο αγωγός Νέα Μεσημβρία -Εύζωνοι /Γευγελή (92 εκατ. ευρώ) για την ασφάλεια εφοδιασμού της Βόρειας Μακεδονίας και οι σταθμοί συμπίεσης στην Κομοτηνή (12 εκατ. ευρώ), στην Αμπελιά (74 εκατ ευρώ) και στη Νέα Μεσημβρία (48 εκατ ευρώ).

Όπως σημειώνει η Motor Oil η προοπτική διαμετακόμισης αερίου προς τις γειτονικές χώρες είναι σωστή όμως πρέπει να συνοδεύεται από ισομερή κατανομή του βάρους των επενδύσεων και από τα ίδια δικαιώματα για τους χρήστες. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει το κόστος να μοιράζεται μεταξύ του ΔΕΣΦΑ και των Διαχειριστών των γειτονικών χωρών, εφόσον επηρεάζει πρωτίστως τη δική τους ασφάλεια εφοδιασμού και δεν είναι δίκαιο να χρηματοδοτείται αποκλειστικά από τους Έλληνες καταναλωτές.

Δεν εξασφαλίζει δικαιώματα για τους Έλληνες καταναλωτές

Μάλιστα η εταιρία σημειώνει ότι σε αντίθεση με τα εξαγωγικά έργα το προτεινόμενο πρόγραμμα ανάπτυξης δεν εξασφαλίζει στους Έλληνες αντίστοιχα δικαιώματα εισαγωγής από τα γειτονικά συστήματα. Για παράδειγμα ο αγωγός προς τη Βόρεια Μακεδονία δεν έχει σχεδιαστεί με τη δυνατότητα αντίστροφης ροής προς την Ελλάδα, ενώ δεν έχει προβλεφθεί ακόμη η απευθείας αντίστροφη ροή φυσικού αερίου από τον αγωγό IGB στο εθνικό σύστημα φυσικού αερίου χωρίς τη διαμεσολάβηση του αγωγού TAP, ο οποίος έχει εξαιρετικά υψηλά κόστη που καθιστούν τις εισαγωγές μη συμφέρουσες.

Αντίστοιχα, όπως τονίζει η Motor Oil επικρατεί συμφόρηση στην απευθείας διασύνδεση Ελλάδας Βουλγαρίας στο σημείο Kulata/Σιδηρόκαστρο, όπου η εισαγωγική δυναμικότητα σε ετήσια βάση έχει δεσμευθεί από τη βουλγαρική πλευρά έως το 2030, κυρίως από την Gazprom. Σημειώνει επίσης ότι δεν συμπεριλαμβάνεται στο πρόγραμμα ανάπτυξης πρόβλεψη για εισαγωγές από το σημείο σύνδεσης Κήποι με την Τουρκία στο οποίο δεν υπάρχει συμφωνία διασύνδεσης μεταξύ των διαχειριστών και οι Έλληνες χρήστες δεν έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν μια ακόμη πηγή εισαγωγής.

Πέραν των έργων που αφορούν τις εξαγωγές φυσικού αερίου η Motor Oil σχολιάζει τους σχεδιασμούς του ΔΕΣΦΑ για τον αγωγό Υψηλής Πίεσης προς τη Δυτική Μακεδονία (186 εκατ. ευρώ) και τον αγωγό Υψηλής Πίεσης προς Πάτρα (101 εκατ. ευρώ). Όπως αναφέρει, θα μπορούσαν οι συγκεκριμένοι αγωγοί να αντικατασταθούν με τη μεταφορά του φυσικού αερίου με μικρής κλίμακας φορτηγά -βυτία. Παράλληλα ζητεί να ξεκαθαρίσει το πλαίσιο για τη βέλτιστη ανάπτυξη των απαιτούμενων υποδομών και τη μείωση του κόστους της συγκεκριμένης δραστηριότητας.

Με βάση αυτά τα δεδομένα η MotOr Oil προτείνει:

• Την εξέταση των επενδύσεων για την επαύξηση του ΕΣΦΑ από ανεξάρτητο μελετητή, ο οποίος θα συνεργαστεί με τον ΔΕΣΦΑ για την επίτευξη της λύσης της συμφόρησης στα σημεία διασύνδεσης και την αύξηση της εισαγωγικής δυναμικότητας στο ΕΣΦΑ από τα γειτονικά συστήματα.

• Την κοινή χρηματοδότηση των έργων που συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα ανάπτυξης και σχετίζονται με την εξαγωγική ικανότητα στα γειτονικά συστήματα από τους διαχειριστές των συστημάτων αυτών. Στην ίδια λογική ο Κάθετος Διάδρομος πρέπει να χρηματοδοτηθεί πρωτίστως από κοινοτικά κονδύλια και όχι από τους χρήστες.

• Να υλοποιηθεί με διαφάνεια και βελτιστοποίηση κόστους από τον ΔΕΣΦΑ το πλάνο ανάπτυξης των εφαρμογών φυσικού αερίου μικρής κλίμακας στο ΕΣΦΑ ως φθηνότερη λύση για την τροφοδοσία απομακρυσμένων περιοχών, αφού αποσαφηνιστεί το πλαίσιο της αγοράς αυτής που δυστυχώς δεν έχει ξεκινήσει με τον ιδανικότερο τρόπο (αδιαφάνεια, απευθείας αναθέσεις, μη ολοκλήρωση πλαισίου και προσδιορισμός ρόλου ΔΕΣΦΑ και enaon)

ΠΗΓΗ:www.worldenergynews.gr