Προς το τέλος του έτους οδεύει η επαναλειτουργία του αγωγού Θεσσαλονίκης – Βόρειας Μακεδονίας, με ορισμένα εμπόδια που έμπαιναν κυρίως από την πλευρά της γειτονικής χώρας να καθυστερούν την επανεκκίνηση, καθώς παρά τις προσδοκίες που καλλιεργούνταν ήδη από τα τέλη του 2024 για λειτουργία εντός του πρώτου μισού του 2025, το πετρέλαιο δεν κύλησε στον αγωγό.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Helleniq Energy έχει τρέξει όλες τις απαραίτητες διαδικασίες για να επαναλειτουργήσει ο αγωγός.
Μετά την απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) 15ετούς διάρκειας, που πήρε το πράσινο φως του ΥΠΕΝ (πριν 2 μήνες) μπαίνει το… πετρέλαιο στο αυλάκι με τον αγωγό να θερμαίνεται ξανά μέχρι την επαναλειτουργία του μετά από 12 χρόνια.
Με τα σημερινά δεδομένα, ο αγωγός το πιθανότερο είναι να τεθεί ξανά σε λειτουργία προς το τέλος του έτους, χωρίς βέβαια να αποκλείεται, εφόσον τρέξουν γρήγορα οι απαραίτητες διαδικασίες, να καταστεί εφικτή η επαναλειτουργία του και νωρίτερα αν και κάτι τέτοιο δεν φαίνεται πιθανό αυτή τη στιγμή κι ενώ ήδη έχουμε εισέλθει στο β’ εξάμηνο του έτους.
Το γεωστρατηγικό αποτύπωμα
Ο αγωγός θα συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό και στην ενεργειακή θωράκιση των Βαλκανίων καθιστώντας τη Βόρεια Μακεδονία ενεργειακό κόμβο, με τη Helleniq Energy να διευρύνει το επενδυτικό της αποτύπωμα στην χώρα.
Επιπλέον, αναδεικνύεται περαιτέρω ο βαρύνουσας σημασίας ρόλος της Ελλάδας στην ενεργειακή τροφοδοσία της ευρύτερης περιοχής με τη χώρα μας να μοιράζει… την ενεργειακή τράπουλα, ισχυροποιώντας το γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό της στίγμα.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Χρίστιαν Μίτσκοσκι είχε δηλώσει (στη διάρκεια συνάντησης που είχε στα Σκόπια με τον ομόλογό του της Σερβίας, Μίλος Βούτσεβιτς) ότι ο αγωγός μεταφοράς πετρελαϊκών προϊόντων που συνδέει τη χώρα του με την Ελλάδα βρίσκεται στην τελική φάση της έναρξης λειτουργίας, αναφερόμενος παράλληλα και στην προοπτική επέκτασής του προς τη Σερβία.
Ιστορική αναδρομή
Ο αγωγός πετρελαίου κατασκευάστηκε το 2002, προκειμένου να συνδέσει τα διυλιστήρια της Θεσσαλονίκης με το διυλιστήριο της εταιρείας ΟΚΤΑ στα Σκόπια, την οποία εξαγόρασαν τα τότε ΕΛΠΕ (νυν Helleniq Energy) το 1998. Ο αγωγός μετέφερε αργό πετρέλαιο. Το 2013 έπαυσε να λειτουργεί όταν τα ΕΛΠΕ έκριναν ασύμφορη τη δραστηριότητα της διύλισης των ΟΚΤΑ.
Τότε τα ΕΛΠΕ πήραν την απόφαση να αξιοποιηθούν οι εγκαταστάσεις της ΟΚΤΑ στα Σκόπια ως κόμβος εφοδιασμού των Δυτικών Βαλκανίων με πετρελαιοειδή. Ο, σχεδιασμός της Ηelleniq Energy προέβλεπε την αναβάθμιση του αγωγού (που έχει καθαριστεί καθώς δε χρησιμοποιείται πια για μεταφορά αργού) για τη μεταφορά τελικού προϊόντος ντίζελ από την Ελλάδα στη Βόρεια Μακεδονία, το οποίο θα αποθηκεύεται στο πρώην διυλιστήριο της ΟΚΤΑ, που στο ενδιάμεσο έχει μετατραπεί σε αποθηκευτικό χώρο.
Η υλοποίηση του εν λόγω σχεδίου είχε ως απαραίτητη προϋπόθεση την αλλαγή χρήσης του αγωγού ώστε αντί για αργό να μεταφέρει προϊόντα διύλισης (ντίζελ). Αν και οι εγκαταστάσεις της ΟΚΤΑ τροποποιήθηκαν για να εξυπηρετούν τη νέα χρήση και έγιναν επενδύσεις εκσυγχρονισμού τους, ο αγωγός παρέμεινε σε αδράνεια γιατί καθυστερούσε η έκδοση αλλαγής της αδειοδότησής του από τη Βόρεια Μακεδονία.
Την ίδια στιγμή, εκκρεμούσαν και κάποιες άλλες τεχνικές λεπτομέρειες, εκκρεμότητες που φαίνεται να έχουν διευθετηθεί. Μετά την παύση λειτουργίας του αγωγού Θεσσαλονίκης-Σκοπίων το 2013, η Βόρεια Μακεδονία τροφοδοτείται οδικώς με καύσιμα, με συνέπεια το κόστος ανεφοδιασμού να είναι υψηλό ενώ και τα συμφέροντα που δεν θέλουν να χάσουν μία προσοδοφόρα δραστηριότητα, εφόσον επαναλειτουργήσει ο αγωγός, είναι ισχυρά.
Κερδισμένη σε πολλαπλά επίπεδα η Βόρεια Μακεδονία
Με την επαναλειτουργία του αγωγού, η Βόρεια Μακεδονία θα μπορεί να ανεφοδιάζεται με υψηλής ποιότητας καύσιμα, και με μικρότερο κόστος. Παράλληλα, η Helleniq Energy θα είναι ικανή να αξιοποιήσει τις εγκαταστάσεις της ΟΚΤΑ ως κέντρο διακίνησης καυσίμων στην ευρύτερη περιοχή και κυρίως προς το Κόσοβο και τη Σερβία.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Βόρεια Μακεδονία προμηθεύεται καύσιμα σχεδόν αποκλειστικά από την Ελλάδα, κυρίως από το διυλιστήριο της Helleniq Energy στη Θεσσαλονίκη.
O αγωγός, μήκους 213 χλμ και ικανότητας μεταφοράς 350.000 μετρικών τόνων πετρελαίου, συνδέει τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης του διυλιστηρίου των ΕΛΠΕ στη Θεσσαλονίκη (δύο δεξαμενές, χωρητικότητας 80.000 m3 η κάθε μία) με τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις αποθήκευσης του διυλιστηρίου της ΟΚΤΑ.
Διασχίζει κατά βάση αγροτικές, θαμνώδεις και δασικές εκτάσεις στα όρια των δήμων Κορδελιού-Ευόσμου, Δέλτα, Ωραιοκάστρου, Χαλκηδόνος, Κιλκίς και Παιονίας και έχει μεταφορική δυναμικότητα που ανέρχεται στα 2,5 εκατομμύρια τόνους (πετρέλαιο κίνησης/Diesel) ετησίως.
ΠΗΓΗ:www.energymag.gr
